Bugünlerde ülkemiz yangın derdinde, işverenlerimiz aftan yararlanma derdindeyken Maliye Bakanlığı’da boş durmuyor. Gerçek gelir ve servet sahiplerini bilmek istiyor. Peki ama bu nasıl olacak?
Son dönemde iki sıcak gelişme mevcut.
- a.VUK 529 sayılı tebliğ – Gelirlerin/servetlerin arkasındaki gerçek sahiplerinin bilinmesi
- b.Küresel şirketlerin daha fazla denetimi ve asgari vergi altına alınması
Bu konularda meslek konusunda yazan arkadaşlarımız boş durmuyor, birçok makaleler kaleme alıyor. Biz de bunları sırası ile ele alacağız. Bu yazımızda 529 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğini ele almak istiyoruz.
529 sayılı VUK tebliği gelirlerin/servetlerin arkasındaki gerçek isimlerin bilinmesinin vergi kaçakçılığı ile mücadele açısından öneminden bahsederek başlamaktadır.
Ülkemizin de üyesi bulunduğu birçok uluslararası platformlarda çalışmalar yürütülmektedir. Bu çalışmalar sonucunda gerek ulusal ve gerekse küresel birçok bilgilere ulaşılması öngörülmektedir.
Nitekim Türkiye’de de 1-31.Ağustos.2021 tarihleri arasında GERÇEK FAYDALANICI BİLGİSİ BİLDİRİMİ Verilmesi mecburiyeti getirilmiştir.
Kimler bu bildirimi verecekler; Tebliğ bunları tek tek ve detaylı olarak aşağıdaki gibi saymıştır.
(1) 1/8/2021 tarihi itibarıyla faal olan (tasfiye işlemi devam edenler dâhil);
a) Kurumlar vergisi mükellefleri,
b) Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak
-, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri,
(2) Ayrıca; 5549 Sayılı Kanunun uygulanmasında yükümlü sayılan;
a) Bankalar, banka ve kredi kartı düzenlemeye yetkili kuruluşlar
c) Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler,
ç) Finansman ve faktoring şirketleri,
d) SPK aracı kurumları ve portföy yönetim şirketleri,
e) Ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşları,
f) Yatırım ortaklıkları,
g) Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile brokerleri,
ğ) Finansal kiralama şirketleri,
h) SPK mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar,
ı) Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına ilişkin saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere Borsa İstanbul Anonim Şirketi,
i) PTT A.Ş. ile kargo şirketleri,
j) Varlık yönetim şirketleri,
k) Kıymetli maden, taş veya mücevher ticareti yapanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,
l) Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü,
m) Kıymetli madenler aracı kuruluşları,
n) Ticaret amacıyla taşınmaz ticareti yapanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,
o) İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının ticareti ile uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,
ö) Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar,
p) Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler,
r) Spor kulüpleri,
s) Noterler,
ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere; taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,
t) Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan SMMM ve YMM ler,
u) Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları,
ü) Kripto varlık hizmet sağlayıcılar,
v) Tasarruf finansman şirketleri,
ile bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.
(3) Merkezi yurtdışında bulunan yükümlünün şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.
Gerçek faydalanıcının belirlenmesi de tebliğde ayrı ve detaylı bir madde ile aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
(1) Tüzel kişilerde;
a) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakları,
b) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi veya bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,
gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilir.
(2) Tedbirler Yönetmeliğinin 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları gibi teşekküllerde;
a) Bu teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilememesi halinde bu teşekkülün en üst düzeyde icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,
üst düzey yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak kabul edilir ve bildirime konu edilir.
(3) Trust ve benzeri teşekküllerde; kurucular, mütevelli, yönetici, denetçi veya faydalanıcı sıfatını haiz olanlar ya da bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilir.
Bildirimin dönemi ve verilme zamanı yine özel olarak belirtilmiştir.
1.KV. Mükellefleri geçici vergi beyannamesi ve yıllık KV beyannamesi ekinde
2.KV mükellefi dışındaki diğer mükellefler ile diğer kişiler her yılın Ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi başkanlığına bir form ile elektronik ortamda
3.Bir ve ikinci fıkradakiler yeni mükellef oluyorsa veya değişiklik bilgileri varsa bunların gerçekleştiği tarihten itibaren bir ay içinde
Gerçek faydalanıcı bilgisi vermek zorundadırlar.
Bildirimin şekli
1.KV mükellefleri geçici ve yıllık beyanname ekinde, bunun dışında kalanlar ile bildirim yapması gereken diğer kişiler bildirim formu ile bildirim yapar.
2.a. Bildirim yapma yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri söz konusu beyannameler aracılığıyla;
3.b. Bildirim formu ile bildirim verme yükümlülüğü getirilenler, “gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu” ile
4.Gerçek faydalanıcıların adı, soyadı, vatandaşlıkları, kimlik numaraları, adresleri, varsa telefon, faks ve elektronik posta bilgileri ile gerçek faydalanıcılığın sebebini bildirirler.
5. Bildirim; İnternet Vergi Dairesinde yer alan açıklamalara uygun şekilde elektronik ortamda İnternet Vergi Dairesi üzerinden “gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu” doldurularak verilecektir.
6. Önce kişilerin bağlı bulunduğu vergi dairesinden kullanıcı kodu, parola ve şifre almaları gerekmektedir. Kağıt ortamında (elden veya posta ile) bildirim formu kabul edilmeyecektir. Bildirim formunun elektronik ortamda verilmiş sayılabilmesi için sistem üzerinden onaylama işleminin yapılması şarttır.
Onaylama işlemi en geç bildirimin verilmesi gereken sürenin son günü saat 23:59’a kadar tamamlanmalıdır.
7. Bildirimin elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu olduğundan vergi dairesi müdürlükleri/mal müdürlükleri, bildirimi kâğıt ortamında hiçbir şekilde kabul etmeyecektir.
8. Elektronik ortam dışında gönderilen bildirim verilmemiş sayılacaktır.
9. “Gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu”, mükellef tarafından bizzat gönderilebileceği gibi ilgili dönemde, aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan SMMM veya gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi (tam tasdik sözleşmesi) bulunan YMM aracılığıyla da gönderilebilir.
10. Bildirimin yapılmasının ardından bildirimin hatalı veya eksik olduğunun anlaşılması durumunda bildirimin bu maddede belirtilen usullerde yeniden verilmek suretiyle düzeltilmesi gerekmektedir.
Diğer hususlar ve cezai yaptırım
a.Bildirimler 5 yıl süre ile saklanacaktır.
b. Bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
c. Masak tarafından yapılacak araştırma, inceleme ve uluslararası bilgi değişimi ile vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılacak araştırma ve incelemeler neticesinde, bu tebliğde sayılan mükellef ve diğer kişilerin gerçek faydalanıcı bilgisine ilişkin hatalı kayıtların bulunduğunun tespit edilmesi halinde, gerekli cezai işlemlerin ve sicil kayıtlarında gerekli değişikliklerin yapılabilmesi amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığına bilgi verilir.
İlk bildirim 31.Ağustos.2021 tarihine kadar form ile elektronik ortamda Gelir idaresi başkanlığına verilecektir.
Değerli mükellefler, iş adamları ve bu tebliğ kapsamına giren kişiler, lütfen bu konuyu çok ciddiye alınız ve süresinde, elektronik ortamda beyannamelerinizi veriniz, artık gerek ülkemizde ve gerekse bütün dünyada vergi konusu şimdiki tabirle bir tık daha ilerlemiştir. Lütfen gereğini yapalım.
